JAVA ΕΝΟΤΗΤΑ 15 – THIS REFERENCE

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στο σημερινό δωρεάν μάθημα Java θα αναφερθούμε και θα εξηγήσουμε με απλά παραδείγματα την χρήση της λέξης κλειδί this. 

Αν και ακόμα δεν έχουμε προχωρήσει αρκετά στην θεωρία του object-oriented προγραμματισμού, θεωρώ ότι γνωρίζοντας από τώρα την χρησιμότητα του this θα μας βοηθήσει πολύ να κατανοήσουμε κάποιες άλλες έννοιες στις οποίες θα αναφερθούμε αργότερα.

WHAT IS THIS?

Τι σημαίνει λοιπόν το this? Με πολύ απλά λόγια το this είναι η αναφορά στο αντικείμενο που πρόκειται να γεννηθεί από την κλάση. Αν είναι έτσι λοιπόν και το this αναφέρεται στο αντικείμενο που πρόκειται να γεννηθεί, τότε γράφοντας this και τελεία (this.) θα πρέπει να δούμε όλες τις μεταβλητές και μεθόδους τις οποίες περιέχει το αντικείμενο - και αυτό ακριβώς γίνεται.

Στην κλάση Employee, που είχαμε αναπτύξει στην προηγούμενη ενότητα, είχαμε δημιουργήσει τρεις μεθόδους (mailCheck( ), calcTax( ) , vacationCalc( ) ) οι οποίες είτε έκαναν αριθμητικές πράξεις είτε απλά τύπωναν τις τιμές των εκάστοστε instance μεταβλητών. Προς υπενθύμιση σας, instance variables ονομάζουμε τις μεταβλητές που ανήκουν στο αντικείμενο, ενώ τι ίδιο το αντικείμενο που δημιουργούμε από την κλάση ονομάζεται instance. H διαδικασία δημιουργίας ενός αντικειμένου όπως την έχουμε δει ονομάζεται instantiation.

Σε αυτή την κλάση Employee, αναφερόμασταν στις μεταβλητές του αντικειμένου μέσα από τις μεθόδους μας. Ο μόνος τρόπος για να μπορεί να λειτουργήσει μια τέτοια διαδικασία είναι εάν έχουμε πρόσβαση στο reference του αντικειμένου που πρόκειται να δημιουργηθεί. Μα εμείς δεν καλέσαμε κανένα reference κάποιου αντικειμένου, απλά γράψαμε τα ονόματα των μεταβλητών της κλάσης που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε όπως δείχνει το παρακάτω παράδειγμα:

    public void mailCheck() {

        System.out.println("Mailing a tax report to "+ name);

        System.out.println("Your final income after taxes is: "+ netIncome);

    }

Στην mailCheck( ) μέθοδο απλά καλέσαμε την name instance variable χωρίς να αναφερθούμε σε κάποιο αντικείμενο. Πως αυτό είναι δυνατόν? Εδώ λοιπόν μας βοηθάει η java. Ο compiler της java αντιλαμβάνεται ότι προσπαθούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση στην instance μεταβλητή name και προσθέτει αυτόματα το this μπροστά από το όνομα της μεταβλητής για εμάς. Αν θέλαμε να γράψουμε απολύτως σωστά τον κώδικα της Employee, θα πρέπει να αλλάξουμε τον κώδικα της ως εξής:

Employee.java

package com.example;

public class Employee {

    public String name;

    public int AFM;

    public int employeeId;

    public double grossIncome;

    public double netIncome;

    public String department;

    public int dependents;

    public double countryTaxes;

    public void mailCheck() {

        System.out.println("Mailing a tax report to "+ this.name);

        System.out.println("Your final income after taxes is: "+ this.netIncome);

    }

    public double calcTax() {

        double taxes = 0;

        if (this.grossIncome < 30000) {

            taxes = this.grossIncome * 0.05;

        } else {

            taxes = this.grossIncome * 0.06;

        }

        return taxes;

    }

    public int vacationCalc(int daysTotal, int daysRequested) {

        int remainingDays = daysTotal - daysRequested;

        System.out.println("You have requested "+ daysRequested + " days of vacation");

        return remainingDays;

    }

}

Αν προσέξετε, στις μεταβλητές που χρησιμοποιούνται στις μεθόδους mailCheck( ) και calcTax( ) έχουμε προσθέσει το this. Και για την vacationCalc( )? Εδώ δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το this στις μεταβλητές daysTotal, daysRequested και remainingDays γιατί είναι τοπικές (local) μεταβλητές και έχουν οριστεί σε επίπεδο μεθόδου και όχι σε επίπεδο κλάσης. Σε αυτές τις μεταβλητές δεν έχουμε πρόσβαση έξω από την μέθοδο. Μπορούμε μόνο να τις χειριστούμε σε τοπικό επίπεδο μεθόδου και μας βοηθάνε στο να κάνουμε τις πράξεις που χρειαζόμαστε. Μετά το πέρας εκτέλεσης της μεθόδου στην ουσία δεν υπάρχουν πια. Αυτή η προσωρινή διάρκεια ζωής που έχουν είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο η java δεν μας επιτρέπει να έχουμε πρόσβαση σε αυτές έξω από την μέθοδο.

 Γιατί όμως αναφερόμαστε στο this και μας απασχολούν τόσο πολύ και οι μέθοδοι ταυτόχρονα? Γιατί δια μέσω των μεθόδων τις περισσότερες φορές ( αν όχι όλες) δίνουμε τιμή στις instance μεταβλητές. Δηλαδή αντί να καλέσουμε instance.variable καλούμε instance.method για να αναθέσουμε τιμή στην μεταβλητή του αντικειμένου στο οποίο ανήκει η μέθοδος που καλέσαμε. Επιπλέον υπάρχει και μια λειτουργία που ονομάζεται name hiding και είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τον λόγο που συμβαίνει και πως (εφόσον το επιθυμούμε) να το αποφύγουμε με την χρήση του this.

Ας γυρίσουμε πίσω στην κλάση Employee και ας προσθέσουμε μια instance μεταβλητή με το όνομα remainingDays. Επίσης ας απλοποιούμε τον κώδικα vacationCalc για να καταλάβουμε καλύτερα την θεωρία. Ορίζουμε λοιπόν μια local μεταβλητή στην μέθοδο vacationCal( ) που έχει το ίδιο όνομα με την instance μεταβλητή της κλάσης. Αφού λάβουμε την τιμή της μεταβλητής σαν παράμετρο της μεθόδου την τυπώνουμε.

Employee.java

package com.example;

public class Employee {

    public String name;

    public int AFM;

    public int employeeId;

    public double grossIncome;

    public double netIncome;

    public String department;

    public int dependents;

    public double countryTaxes;

    public int remainingDays;

    public void mailCheck() {

        System.out.println("Mailing a tax report to "+ this.name);

        System.out.println("Your final income after taxes is: "+ this.netIncome);

    }

    public double calcTax() {

        double taxes = 0;

        if (this.grossIncome < 30000) {

            taxes = this.grossIncome * 0.05;

        } else {

            taxes = this.grossIncome * 0.06;

        }

        return taxes;

    }

    public void vacationCalc(int remainingDays) {

        System.out.println("Local variable remainingDays: "+ remainingDays);

        System.out.println("Instance variable remainingDays: "+ remainingDays);

    }

}

EmployeeDemo.java

package com.example;

public class EmployeeDemo {

    public static void main(String[] args) {

        Employee michail = new Employee();

        michail.remainingDays = 20;

        michail.vacationCalc(10);

    }

}

Output

Local variable remainingDays: 10

Instance variable remainingDays: 10

Σε αυτό το παράδειγμα βλέπουμε πως η local μεταβλητή της μεθόδου κρύβει την μεταβλητή της κλάσης που έχει το ίδιο όνομα . Αυτό είναι ένα παράδειγμα του name hidding. Για να το λύσουμε υπάρχουν δύο προσεγγίσεις – η πρώτη είναι να ονομάσουμε την τοπική μεταβλητή της μεθόδου με διαφορετικό όνομα και η δεύτερη να χρησιμοποιήσουμε το this όταν θέλουμε να αναφερθούμε στην μεταβλητή της κλάσης. Ας γράψουμε τώρα έναν πιο ολοκληρωμένο κώδικα για το Employee παράδειγμα μας.

Employee.java

package com.example;

public class Employee {

    public String name;

    public int AFM;

    public int employeeId;

    public double grossIncome;

    public double netIncome;

    public String department;

    public int dependents;

    public double countryTaxes;

    public int remainingDays;

    public void mailCheck() {

        System.out.println("Mailing a tax report to "+ this.name);

        System.out.println("Your final income after taxes is: "+ this.netIncome);

    }

    public double calcTax() {

        double taxes = 0;

        if (this.grossIncome < 30000) {

            taxes = this.grossIncome * 0.05;

        } else {

            taxes = this.grossIncome * 0.06;

        }

        return taxes;

    }

    public void vacationCalc(int daysTotal, int daysRequested){

        this.remainingDays = daysTotal - daysRequested;

        System.out.println("You have requested " + daysRequested + " days of vacation");

        }

}

EmployeeDemo.java

package com.example;

public class EmployeeDemo {

    public static void main(String[] args) {

        Employee michail = new Employee();

        michail.vacationCalc(22, 5);

        System.out.println("You still have "+ michail.remainingDays + " of vacation days left");

    }

}

Output

You have requested 5 days of vacation

You still have 17 of vacation days left

Έχουμε λοιπόν προσθέσει στην κλάση Employee μια καινούργια instance μεταβλητή με το όνομα remainingDays είδος int. Επίσης, στην μέθοδο vacationCalc( ), το αποτέλεσμα της αφαίρεσης ανάμεσα στην daysTotal και της daysRequested το αναθέτουμε στην instance μεταβλητή remainingDays με την χρήση του this. Η χρήση του this αργότερα θα αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη αξία όταν μάθουμε για τις getter και setter μεθόδους.

 Στην κλάση EmployeeDemo δημιουργούμε ένα instance της κλάσης Employee και δίνουμε το όνομα michail στο reference που αναφέρεται στο νέο αντικείμενο. Δεν ακολουθούμε την συνηθισμένη τακτική στο να καλέσουμε όλες τις μεταβλητές και να τους δώσουμε κάποια τιμή. Εδώ καλούμε απευθείας την μέθοδο vacationCalc( ) περνώντας τις τιμές 22 και 5. Γνωρίζοντας τον κώδικα της μεθόδου, ξέρουμε ότι θα αναθέσει το αποτέλεσμα της πράξης στην instance μεταβλητή remainingDays. Οπότε, αυτό που ζητάμε στην αμέσως επόμενη γραμμή του κώδικα, είναι να εκτυπώσουμε και να δούμε ποια είναι η τιμή της remainingDays. Το αποτέλεσμα επιβεβαιώνει την θεωρία μας.

Μην ξεχάσετε να κάνετε ένα μικρό donation έτσι ώστε αυτό το blog να μεγαλώσει ακόμα πιο πολύ και να έχει περισσότερες δυνατότητες στην online παράδοση δωρεάν μαθημάτων.

full-width